Zadowolenie z podejmowanych aktywności seksualnych to ważna część naszej seksualności.
Istnieje wieloczynnikowy związek między stosowaną antykoncepcją a aktywnością
seksualną, odczuwanym pożądaniem oraz zdolnością do osiągnięcia satysfakcji seksualnej.
Co za tym idzie, antykoncepcja może mieć pozytywny bądź negatywny wpływ na naszą
seksualność. Badania wskazują, że częstość aktywności seksualnej oraz przyjemność
seksualna korelują pozytywnie z satysfakcją ze stosowanej antykoncepcji. Przed pojawieniem
się antykoncepcji dla kobiet strach przed niechcianą ciążą mógł wiązać się z negatywnym
wpływem na ich pobudzenie seksualne.
Antykoncepcję możemy podzielić na:
❖ Naturalne metody antykoncepcji/metody okresowej abstynencji – określają one
okres niepłodności u kobiet. Ważnym wspomnienia jest fakt, że metody
te najskuteczniejsze są w okresie niepłodności poowulacyjnej, czyli w okresie
gdy kobieta ma najniższe libido, natomiast współżycie seksualne jest dla niej wtedy
mniej satysfakcjonujące. Wyróżniamy następujące metody w tym obszarze:
➢ prowadzenie kalendarzyka małżeńskiego – metoda najmniej skuteczna, polega
na określeniu okresu niepłodności przedowulacyjnej oraz poowulacyjnej
na podstawie długości regularnego cyklu miesiączkowego;
➢ metoda Billingsów oraz objawowo-termiczna – polega na obserwacji
dolegliwości okołoowulacyjnych oraz zmian w rozwarciu ujścia zewnętrznego
szyjki macicy, obserwacji zmian wyglądu śluzu szyjkowego, jak i zmian
temperatury ciała o poranku. Wiążę się jednak ona z ograniczoną częstością
odbywania stosunków płciowych.
❖ Metody barierowe – mechaniczne środki antykoncepcyjne:
➢ prezerwatywa – to najbardziej popularna metoda, która chroni nie tylko przed
niechcianą ciążą, ale również przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Jednakże wielu mężczyzn zwraca uwagę na pogorszenie doznań dotykowych
podczas stosowania tej metody. Ważne jest także, aby pamiętać
o prawidłowym jej stosowaniu – musi mieć odpowiedni rozmiar,
być odpowiednio założona, nie może być przeterminowana czy uszkodzona.
Na rynku dostępna jest także damska prezerwatywa, która działa w podobny
sposób jak męska. Jest jednak droższa i może powodować u kobiety
dyskomfort. Ma także niższą skuteczność niż prezerwatywa skierowana
do mężczyzn.
❖ Metody hormonalne:
➢ tabletka antykoncepcyjna – najpopularniejsze na rynku są tabletki
dwuskładnikowe, które zawierają dwa hormony. Możemy także spotkać
tabletki jednoskładnikowe. Cechą negatywną tej metody może być fakt,
że u niektórych kobiet powoduje ona ograniczenie aktywności seksualnej,
poprzez obniżenie stężenia wolnego testosteronu – hormonu, który wpływa
pozytywnie na libido. Na negatywne osiąganie satysfakcji seksualnej może
wpływać także fakt, że tabletki mogą powodować uczucie nadmiernej
suchości w pochwie;
➢ plastry antykoncepcyjne, dopochwowy pierścień antykoncepcyjny – metody
te mogą mieć korzystniejszy wpływ na seksualność kobiet niż tabletki,
jednak nie prowadzono do tej pory szczegółowych badań na ten temat.
Wiadomo jednak, że te metody mają mniejszy wpływ na obniżenie stężenia
testosteronu, co wiążę się z brakiem obniżenia libido. Dodatkowo, pierścień
dopochwowy niekiedy może zwiększać ilość wydzieliny pochwowej, niż ją
zmniejszać;
➢ wkładka wewnątrzmaciczna – poprzez danie poczucia bezpieczeństwa przed
ciążą, nie mając wpływu na gospodarkę hormonalną oraz nie zaburzając cyklu
płciowego metoda ta wydaje się pozbawiona negatywnych oddziaływań
na seksualność kobiet.
❖ Antykoncepcja chirurgiczna – wazektomia (wykonywana mężczyznom) oraz
sterylizacja (wykonywana kobietom) – są to nieodwracalne metody antykoncepcyjne.
W Polsce legalna jest tylko wazektomia, sterylizacja jest zabroniona. Na świecie
jednak sterylizacja jest popularną metodą, ze względu na skuteczność
i brak negatywnego wpływu na seksualność.
Jak widać, obecnie mamy dostęp do wielu metod antykoncepcyjnych, które możemy wybrać
zgodnie z naszymi preferencjami oraz, co ważne, po konsultacji z lekarzem. Swoboda
aktywności seksualnej bez ciąży musi być więc zrównoważona znanymi skutkami
ubocznymi, ryzykiem i korzyściami dla zdrowia seksualnego. W przypadku jakichkolwiek
trudności czy skutków ubocznych pojawiających się w związku z używaną antykoncepcją
warto udać się do specjalisty. Współżycie seksualne pozostaje więc przyjemnością,
z jednoczesnym zabezpieczeniem przed niepożądanymi efektami współżycia seksualnego.
Piśmiennictwo:
Lew-Starowicz M., Lew-Starowicz Z., Skrzypulec-Plinta V. Seksuologia. PZWL
Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa, 2018.
Shah MB, Hoffstetter S. ,,Contraception and sexuality.” Minerva Ginecologica. 2010,
331-347.
Filipa de Castro Coelho, Barros C. ,,The Potential of Hormonal Contraception to Influence
Female Sexuality”, International Journal of Reproductive Medicine, 2019.
Chen J., Ho S.C., ,,Contraceptive status and sexual function of climacteric Chinese women,
Contraception.” vol. 59, no. 2, pp. 85–90, 1999
